VACCINEREN tegen COVID-19
Voor het verkrijgen van een hervaccinatie tegen COVID-19 in Nederland, zijn er enkele stappen en richtlijnen die gevolgd moeten worden. Hieronder vindt u de belangrijkste stappen:
1. Bepalen van de doelgroep en aanbeveling
De hervaccinatie (boosterprik) is met name bedoeld voor risicogroepen zoals ouderen, mensen met een kwetsbare gezondheid, en zorgpersoneel. Soms worden andere bevolkingsgroepen ook opgeroepen voor een booster als de virusverspreiding toeneemt. Het RIVM en de GGD geven adviezen over wie en wanneer hervaccinaties nodig zijn.
2. Registratie en uitnodiging
Meestal ontvangt u een uitnodiging als u tot de doelgroep behoort. Deze uitnodiging kan per post komen of digitaal (bijvoorbeeld via de website van de GGD). U kunt ook zelf een afspraak inplannen via het online afsprakenportaal van de GGD of telefonisch contact opnemen.
3. Afspraak maken bij de GGD
Ga naar de website van de GGD (of gebruik de link in uw uitnodiging) om een afspraak in te plannen. Bij het maken van de afspraak kunt u meestal kiezen uit beschikbare locaties en tijdstippen. Voor een afspraak heeft u mogelijk uw burgerservicenummer (BSN) en uitnodigingscode nodig.
4. Vaccinatie op de locatie
Op de dag van de afspraak gaat u naar de GGD-locatie. Neem uw identiteitsbewijs en, indien nodig, uw uitnodiging mee. De booster wordt meestal toegediend via een injectie in de bovenarm. Zorg er ook voor dat u in goede gezondheid verkeert, aangezien de vaccinatie wordt afgeraden bij ziekte of koorts.
5. Na de vaccinatie
U ontvangt een vaccinatiebewijs dat ook in uw medisch dossier komt te staan. Dit bewijs kan ook worden toegevoegd aan de CoronaCheck-app. Houd er rekening mee dat lichte bijwerkingen, zoals pijn op de injectieplek, koorts of vermoeidheid, normaal zijn.
6. Kosten
De hervaccinatie is kosteloos voor degenen die een uitnodiging ontvangen. Mocht u buiten de doelgroep vallen en alsnog een booster willen, informeer dan bij uw huisarts of de GGD over eventuele mogelijkheden en kosten.
Indien de situatie verandert, kunnen er andere richtlijnen komen van de overheid en het RIVM.
Voor mensen die nog nooit een COVID-19-vaccin hebben ontvangen, geldt er ook een specifieke procedure om de eerste vaccinatie(s) te krijgen.
Hier zijn de stappen die doorgaans gevolgd moeten worden in Nederland:
1. Controle van vaccinatiegeschiedenis en afspraak maken
Als u nog geen enkele COVID-19-vaccinatie heeft gehad, kunt u meestal zelf een afspraak maken bij de GGD. Het is niet altijd noodzakelijk om een uitnodiging te hebben; u kunt contact opnemen met de GGD of uw huisarts voor informatie over de mogelijkheden.
2. Registratie bij de GGD
U kunt een afspraak maken via de website van de GGD of door telefonisch contact op te nemen. Bij het plannen van de afspraak heeft u uw burgerservicenummer (BSN) nodig. De GGD helpt u bij het kiezen van de juiste locatie en het plannen van een tijdstip dat u uitkomt.
3. Kiezen van het type vaccin
Voor mensen die nog niet eerder gevaccineerd zijn, wordt een zogenaamd “basisvaccinatieschema” aangeraden. Dit kan bestaan uit één of meerdere prikken, afhankelijk van het vaccin dat gebruikt wordt en de gezondheidssituatie van de persoon.
Voor sommige vaccins zijn twee doses nodig met een paar weken tussentijd, terwijl andere vaccins slechts één dosis vereisen.
4. Op de locatie
Neem op de dag van uw afspraak uw identiteitsbewijs mee. Na een korte gezondheidscheck ontvangt u de vaccinatie. Indien het basisvaccinatieschema meerdere prikken omvat, wordt u geïnformeerd over de timing en planning voor een eventuele tweede prik.
5. Volgen van de prikkenreeks (indien van toepassing)
Bij vaccins die meerdere doses vereisen, zoals bijvoorbeeld het mRNA-vaccin (Pfizer/BioNTech of Moderna), ontvangt u een tweede uitnodiging of maakt u een vervolgafspraak voor de tweede prik. Voor deze vaccins is een tussenperiode van enkele weken vereist voor maximale effectiviteit.
6. Bewijs van vaccinatie
Na de vaccinatie wordt het vaccinatiebewijs geregistreerd in uw medisch dossier. U ontvangt ook een bewijs dat kan worden toegevoegd aan de CoronaCheck-app, wat in sommige situaties vereist kan zijn voor reizen of toegang tot evenementen.
7. Kosten
Voor mensen die nog niet eerder gevaccineerd zijn, zijn de eerste COVID-19-vaccinaties gratis in Nederland.
Het is goed om te weten dat het RIVM en de GGD mogelijk aanvullende informatie of richtlijnen hebben. Door contact op te nemen met de GGD of uw huisarts, krijgt u de meest actuele informatie en kunt u alle stappen doorlopen om uw vaccinatie te ontvangen.
Soorten coronavaccins
In Nederland worden dit jaar voor de COVID-19-vaccinaties en hervaccinaties (boosters) vooral de volgende vaccins toegepast:
- Pfizer/BioNTech (Comirnaty Omicron)
Dit vaccin is specifiek aangepast om bescherming te bieden tegen de Omicron-varianten van het coronavirus, die momenteel het meest voorkomen. Het Comirnaty-vaccin biedt bescherming voor mensen die hun eerste prikken hebben gehad en voor degenen die een booster nodig hebben. Pfizer/BioNTech is een mRNA-vaccin, wat betekent dat het werkt door een klein stukje genetisch materiaal van het virus te gebruiken om een immuunrespons op te wekken.
Bijsluiter - Moderna (Spikevax Omicron)
Ook Moderna heeft een aangepaste versie van hun vaccin ontwikkeld om specifiek tegen de Omicron-varianten bescherming te bieden. Dit mRNA-vaccin wordt zowel als basisvaccin als booster gebruikt, afhankelijk van de vaccinatiegeschiedenis van de persoon. Spikevax wordt vaak aangeraden voor volwassenen en kwetsbare groepen.
Bijsluiter - Novavax (Nuvaxovid)
Het Nuvaxovid-vaccin van Novavax is een alternatief voor mensen die geen mRNA-vaccins willen of kunnen ontvangen. Dit vaccin maakt gebruik van een andere technologie dan de mRNA-vaccins, namelijk een op eiwitten gebaseerd vaccin. Nuvaxovid is beschikbaar voor mensen die nog niet gevaccineerd zijn en in sommige gevallen ook als booster.
Bijsluiter
De GGD en het RIVM bepalen welk vaccin op de locatie beschikbaar is en in de meeste gevallen kunt u geen specifiek vaccin kiezen. Ze zorgen ervoor dat het beschikbare vaccin veilig en effectief is voor de huidige varianten en aansluiten bij de vaccinatiegeschiedenis van de persoon.
Deze vaccins zijn gericht op het versterken van de immuniteit tegen nieuwe varianten en worden continu geactualiseerd naar de laatste ontwikkelingen en adviezen van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA).
Speciale Doelgroepen
Sommige vaccins worden speciaal aangeboden voor specifieke groepen, zoals mensen met een verzwakt immuunsysteem. In deze gevallen kunnen aanvullende richtlijnen en een aangepast vaccinatieschema gelden. Uw arts kan adviseren welk vaccin voor uw situatie het meest geschikt is.
Het gelijktijdig toedienen van een COVID-19 hervaccinatie en de griepprik in 2024 is over het algemeen niet bezwaarlijk en wordt zelfs aangeraden voor mensen die tot de risicogroepen behoren.
Volgens het RIVM en andere gezondheidsinstanties kunnen beide vaccins veilig samen worden toegediend zonder dat dit de effectiviteit vermindert of de bijwerkingen verhoogt. Hier zijn enkele aandachtspunten:
- Veiligheid van gelijktijdige toediening
Onderzoeken tonen aan dat het veilig is om de COVID-19-booster en de griepprik tegelijkertijd te krijgen. De vaccins werken op verschillende manieren en hebben geen negatief effect op elkaars werking. Beide vaccins kunnen op dezelfde dag worden toegediend, vaak in verschillende armen om mogelijke lokale bijwerkingen, zoals pijn op de injectieplaats, te beperken. - Risicogroepen
Voor mensen in risicogroepen, zoals ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem, kan het handig zijn om beide vaccinaties tegelijk te krijgen. Dit helpt om tijdens het griep- en COVID-19-seizoen een betere bescherming op te bouwen en voorkomt meerdere bezoeken aan de vaccinatielocatie of huisarts. - Mogelijke bijwerkingen
De bijwerkingen van de griepprik en de COVID-19-booster zijn meestal mild, zoals spierpijn, vermoeidheid of lichte koorts. Sommige mensen ervaren deze bijwerkingen na het ontvangen van beide prikken, maar ze duren meestal kort. Het is goed om op de injectieplek lichte pijn of roodheid te verwachten, maar dit verdwijnt vanzelf binnen een paar dagen. - Afweging en consultatie
Hoewel de meeste mensen geen problemen zullen ondervinden, kunnen mensen met een zeer specifieke medische geschiedenis, zoals allergieën of een verzwakt immuunsysteem, het beste vooraf overleggen met hun huisarts. Dit helpt om eventuele bijzonderheden in de medische situatie te bespreken en een goed vaccinatieplan op te stellen. - Tijdstip en beschikbaarheid
De griepprik wordt vaak vanaf oktober/november aangeboden, terwijl de COVID-19-booster doorgaans in dezelfde periode beschikbaar is. De meeste huisartsen en GGD-locaties bieden de mogelijkheid om beide vaccinaties tegelijk of kort na elkaar te krijgen.
Conclusie
Het tegelijk ontvangen van een COVID-19 hervaccinatie en de griepprik wordt door gezondheidsinstanties als veilig en effectief beschouwd. Het bespaart tijd, verhoogt de bescherming in het griep- en winterseizoen, en minimaliseert het risico op ernstige ziekte bij besmetting.